آشپزی با کودکان ، می‌تواند یک حس شیرین و یک روز به یاد ماندنی را رقم بزند و می‌تواند یک کار بزرگ به نظر برسد. آشپزی می‌تواند به کودکان کمک کند تا برخی از مفاهیم پایه ریاضی را بیاموزند و تمرین کنند و خوردن وعده‌های غذایی با شما می‌تواند به ایجاد اعتماد به نفس آنها کمک کند و پایه و اساس عادات غذایی سالم را ایجاد کند.
مزایای آشپزی با کودکان
آشپزی با کودکان می‌تواند سرگرم کننده باشد. صرف زمان در آشپزخانه و پخت و پز دستور العمل‌های جدید کمک می‌کند تا کودکان یک اتصال مثبت به انواع مختلف غذاها از جمله میوه‌ها و سبزیجات ایجاد کنند. همچنین آشپزی با کودک به پویایی و استعداد کودک کمک می‌کند.
درست کردن یک غذای ساده توسط کودک می‌تواند اعتماد به نفس او را تقویت کرده و می‌تواند با مواد غذایی مختلف آشنا شود، آنها را لمس کند و مزه کند و یاد دادن برخی مهارت‌های زندگی مثل مرتب بودن لوازم و وسایل در حین آشپزی، دوری از کثیف کاری و استفاده از مقدار مشخص هر ماده در غذاهای مختلف می‌تواند مهارت‌های فردی کودک را افزایش دهد و او را نسبت به یادگیری غذاهای مختلف علاقه‌مند کند.
شکل‌گیری تجربه مثبت با غذاهای تازه بسیار مهم است، زیرا غذاهای سالم پایه‌ای برای تغذیه خوب برای کودکان هستند. روانشناسان کودک به پدر و مادر‌ها توصیه می‌کنند که هیچگاه مانع آشپزی کودک نشوند زیرا آشپزی می‌تواند استعداد‌ها و هوش مهارتی و توانایی کودکان را شکوفا و تقویت کند و مهارت آنان را در برخورد با مسایل زندگی زیاد کند.
در نتیجه آشپزخانه می‌تواند یک مکان یادگیری برای کودکان باشد.
فواید آشپزی با کودکان
فواید زیادی در آشپزی با کودکان وجود دارد. یکی از مهم ترین فواید آشپزی پدر و مادر با کودک لذت از کنار هم بودن و همچنین بنا نهادن احساس همدلی و همکاری و درک متقابل در کودکان است.
بیایید نگاهی به برخی از مزایای فراوان آشپزی در اوایل کودکی بیندازیم و اینکه چرا ممکن است ارزش آن را داشته باشد که هر از چند گاهی تلویزیون را خاموش کنید و فرزندانتان را برای پیوستن به خودتان در هنگام آشپزی ترغیب کنید.
اما آیا می‌دانستید وقتی کودکان خود را درگیر آشپزی می‌کنید فرصت‌های یادگیری زیادی وجود دارد؟ در زیر مهارت‌هایی که کودکان شما یاد می‌گیرند را شرح می‌دهیم:
-
مفهوم اعداد
یکی از فواید و مهارت‌های مربوط به آشپزی با کودکان این است که فرصت‌های زیادی برای تمرین شمارش و توسعه درک آنها از اعداد وجود دارد. بهترین راه برای آموزش ریاضی به کودکان خردسال از طریق تجربیات عملی است.
به بچه‌ها اجازه دهید مواد مورد نیاز غذای شما را بشمارند، مطمئن شوید که در همان زمان که شماره را عنوان می‌کنند به یک مورد از موارد روی میز اشاره می‌کنند.
آنها می‌توانند شمارش کنند که به چند کاسه نیاز دارند، چند بیسکویت درست کرده‌اند یا اگر هر نفر دو عدد داشته باشد، به چند عدد تخم مرغ نیاز دارند.
چیدن میز نیز روش خوبی برای تمرین شمارش است، با قرار دادن یک بشقاب برای هر نفر.
وقتی غذا درست شد، بچه‌ها یاد می‌گیرند که چگونه غذا را به قسمت‌های مساوی تقسیم کنند (خواه هر کدام سه برش سیب باشد یا یک دوازدهم کیک)، و تعداد بشقاب‌ها، فنجان‌ها و کارد و چنگال‌ها را برای افراد درست حساب کنند.
در تمام این مدت، شما می‌توانید عمداً با گفتن جملاتی مانند «این پرتقال را از وسط نصف می‌کنم»، «این وردنه سنگین است»، «ناهار ساعت 12 است» یا «این دستور غذا می‌گوید دو فنجان آرد نیاز داریم» موارد و اصطلاحات مربوط به شمارش و اعداد را به آنها یاد می‌دهید.
-
سواد اولیه و مهارت‌های زبانی
تجربیات آشپزی با کودک، علاوه بر تشویق حس عددی کودک خردسال، از سواد و مهارت‌های زبانی نیز پشتیبانی می‌کند. سواد عبارت است از: «پایه خواندن، نوشتن، برقراری ارتباط و معاشرت» و دستورالعمل‌ها را می‌توان برای ترویج سواد اولیه با صداها، کلمات و زبان استفاده کرد.
آشپزی همچنین بستری برای ایجاد مهارت‌های سواد اولیه است. بین لیستی از مواد تشکیل‌دهنده، مراحل دستور پخت و برچسب‌هایی که روی غذاها (روغن، آرد، نمک و غیره) وجود دارد، کودکان یاد می‌گیرند که چگونه چاپ معنی دارد و پیامی را منتقل می‌کند. آنها همچنین شروع به تشخیص کلمات رایج می‌کنند، به ویژه آنهایی که روی برچسب مواد غذایی که اغلب می‌بینند یافت می‌شوند.
-
مهارت‌های حرکتی ظریف
فواید فعالیت‌های آشپزی راهی فوق‌العاده برای رشد مهارت‌های حرکتی خوب کودکان زیر پنج سال و برای آماده شدن برای مداد در دست گرفتن در مدرسه است.
دستورالعمل‌های مختلف به حرکات مختلف انگشتان و ماهیچه‌های دست نیاز دارند، و اقداماتی مانند سرو غذا، چیدن گیاهان، هم زدن مایع کیک، ریختن شیر، له کردن کدو تنبل، پاره کردن کاهو، هم زدن تخم مرغ، پاشیدن پنیر، فشردن لیمو و ورز دادن خمیر همگی به رشد بچه‌ها کمک می‌کنند.
کودکان همچنین می‌توانند یاد بگیرند که غذاهای نرم مانند توت فرنگی را قطع کنند تا مهارت‌های حرکتی ظریف خود را تقویت کنند، استقلال خود را توسعه دهند و آگاهی فضایی را تمرین کنند.
فعالیت‌های آشپزی مملو از فرصت‌هایی برای توسعه مهارت‌های حرکتی ظریف است.کودکان با یادگیری پوست کندن، تکه کردن، هم زدن، پخش کردن، شکستن و برش دادن انگشتان خود را تقویت می‌کنند و هماهنگی و کنترل را توسعه می‌دهند.
بچه‌ها را تا حد امکان درگیر کنید. بچه‌های خردسال می‌توانند به شما کمک کنند تا سبزیجات را با یک چاقوی کوچک خرد کنید، یا سوپ را در حالی که مواد را به قابلمه اضافه می‌کنید، هم بزند.
-
مفاهیم علمی
اگرچه ممکن است کلمه‌ای علمی مانند «امولسیون‌سازی» در ذهن جوانان آشنا باشد،ولی در کودکان هیچ معنا و آشناییتی ندارد، به همین علت، عمل مخلوط کردن مواد مبتنی بر روغن و آب تنها راهی است که علم را می‌توان در آشپزی گنجاند و به کودکان آنها را آموزش داد.
وقتی بچه‌ها یاد می‌گیرند که غذا از کجا می‌آید و انتخاب‌های غذایی برای بدن مغذی هستند، زیست‌شناسی در بازی وجود دارد. و همچنین یک عنصر حسی قوی در تجارب آشپزی وجود دارد که به تمرکز کودکان کمک می‌کند، همانطور که بچه‌ها نگاه می‌کنند، گوش می‌دهند، لمس می‌کنند، بو می‌کنند و البته مزه می‌کنند!
ممکن است تصور کنید که مفاهیم علمی در آزمایشگاه شروع می‌شوند، اما در سال‌های اولیه، علم در طول تجربیات واقعی آموخته می‌شود، که با ذوب کره در دیگ شروع می‌شود.
در حین پخت و پز، بچه‌ها مشاهده می‌کنند که انواع مواد غذایی با گرم شدن، خرد شدن، یخ زدایی تغییر شکل می‌دهند.
آنها می‌بینند که چگونه دو ماده (آب و آرد) با هم مخلوط می‌شوند، چگونه برخی از مواد حل می‌شوند (نمک در آب از بین می‌رود) و چگونه آب از قابلمه در هنگام جوشیدن خورش تبخیر می‌شود.
-
همکاری و کار تیمی
علاوه بر آموزش مهارت‌های عملی، آشپزی همچنین به کودکان اجازه می‌دهد تا طیف وسیعی از مهارت‌های اجتماعی و عاطفی را تمرین کنند – که با همکاری شروع می‌شود.
گاردین توضیح می‌دهد که «کودکان یاد می‌گیرند که در هنگام انجام تجربیات آشپزی به صورت تیمی کار کنند، و به اشتراک بگذارند، همکاری کنند و به نوبت انجام دهند».
با بر عهده گرفتن و تفویض مسئولیت، کودکان حس عاملیت را در خود پرورش می‌دهند و همچنین هنگام سرو کردن و به اشتراک گذاشتن یک وعده غذایی لذیذ، از یک تلاش گروهی موفق احساس رضایت می کنند.
آشپزی همراه با فرزندتان، به عنوان یک خانواده یا به عنوان یک کلاس یک کار گروهی است. هر فردی باید نقش خود را داشته باشد، در غیر این صورت، به قول معروف «آشپزهای زیادی در آشپزخانه خواهند بود».
به بچه‌ها وظایفی بدهید که می‌توانند مدیریت کنند و این وظایف برای سنشان مناسب است. این می‌تواند شستن میوه‌ها، جمع‌آوری مواد در حین خواندن آنها، چیدن میز یا هم زدن در حالی که قابلمه روی حرارت کم است باشد.
-
گنجاندن و تنوع
آشپزی دنیایی از طعم را باز می‌کند و فعالیت‌های آشپزی نیز کودکان خردسال را تشویق می‌کند تا غذاهایی از کشورها و فرهنگ‌های دیگر تهیه کنند و لذت ببرند.
ممکن است غذاهای ایتالیایی، هندی یا بومی در منوی آشپزی‌های شما وجود داشته باشد، و این قرار گرفتن در معرض غذاهای مختلف به کودکان یاد می‌دهد که فرهنگ‌هایی غیر از فرهنگ خودشان را یاد بگیرند و در برابر دیگران فراگیر باشند.
-
خلاقیت
اگرچه برخی از دستورالعمل‌ها برای بهترین نتیجه باید به دقت دنبال شوند، مهم است که آشپزی برای کودکان سرگرم‌کننده باشد و این بدان معناست که خلاقیت در آشپزخانه باید مورد استقبال قرار گیرد.
مانند آتلیه یک هنرمند، آشپزخانه نیز یکی از مکان‌هایی است که خلاقیت در آن زنده می‌شود. بسیاری از مردم علاقه زیادی به آشپزی دارند و خلاق‌ترین آنها در آشپزخانه هستند. اجازه دهید کودکانتان در حین آشپزی خلاقیت خود را توسعه دهند. به آنها آزادی عمل بدهید تا برخی از مواد را انتخاب کنند، به فکر تهیه یک غذا باشند، یا دستور غذا را مطابق با ذائقه شخصی خود تغییر دهند.
شما می‌توانید کودکان را تشویق کنید تا ترکیب‌های اسموتی میوه‌ای خود را بیاورند، روی پیتزاهای انتخابی خود را اضافه کنند، یا یک کیک کوچک را به دلخواه تزیین کنند، و یادتان باشد «آشفتگی بخشی از فرآیند خلاقانه آشپزی است»!
-
اندازه‌گیری
کودکان در سنین کودکی و پیش دبستانی باید مهارت‌های ریاضی اولیه خود را توسعه دهند و یکی از این مهارت‌ها اندازه‌گیری است.
آشپزی فعالیتی است که مملو از فرصت‌هایی برای یادگیری نحوه اندازه‌گیری است. بچه‌ها با اندازه‌گیری آب سبزیجات، ریختن قاشق روغن، فنجان آرد و برنج در مورد ظرفیت و حجم یاد می‌گیرند. آنها اقلام را روی ترازو وزن می‌کنند.
آنها در مورد طول، اندازه و زمان از طریق دستورالعمل‌ها و عباراتی مانند:
- برای پخت اسپاگتی به یک قابلمه با ارتفاع بلند نیاز دارم.
- لطفا 3 عدد سیب زمینی بزرگ تهیه کنید.
- آنها را به مکعب‌های کوچک خرد کنید.
- این را به مدت 1 دقیقه مخلوط کنید.
- این را باید در قالبی به طول 20 سانتی متر بپزیم.
تقریباً هر جنبه‌ای از پخت و پز نیاز به نوعی اندازه‌گیری دارد.
-
دنبال کردن دستورالعمل‌ها
یادگیریِ گوش دادن و پیروی از دستورالعمل‌ها از مهارت‌های مهم زندگی است. بچه‌ها باید دستورالعمل‌های شفاهی را که هنگام درست کردن غذا با هم می‌دهید، دنبال کنند.
یکی دیگر از فرصت‌های عالی برای آموزش پیروی از دستورالعمل‌ها به بچه‌ها، استفاده از یک دستور اولیه در هنگام آشپزی است. چه در حال خواندن یک دستور غذا از روی تلفن خود باشید یا تصاویری از مواد و مراحل را روی کاغذ یا تخته سفید نوشته یا کشیده باشید، بچه‌ها می آموزند که اگر می‌خواهید نتیجه موفقیت‌آمیز باشد، باید روندی را دنبال کنید.
برای بچه‌های نوپا، کافی است دستورالعمل‌ها را یکی یکی بیان کنید، اما هنگام آشپزی با کودکان 4 ساله یا 5 ساله، شروع به معرفی یک دستور غذای فیزیکی کنید که می‌توانند به آن نگاه کنند، حتی اگر برای پیروی از آن خیلی کوچک هستند.
-
توالی‌یابی
یکی از مهارت‌هایی که کودکان از طریق آشپزی یاد می‌گیرند، ترتیب دادن است. این به معنای درک این است که رویدادها باید به ترتیب خاصی اتفاق بیفتند.
در آشپزی باید دنباله خاصی رعایت شود وگرنه نتیجه جالب نخواهد بود. بچه‌ها یاد می‌گیرند که قبل از اینکه بتوانید مواد را در سینی فر بریزید، باید مواد را مخلوط کنند. قبل از اینکه بتوانید آنها را مخلوط کنید، سبزیجات باید نرم باشند.
در برخی از دستورالعمل‌ها، فقط کیفیت تحت تأثیر ترتیب قرار می‌گیرد، مانند مخلوط کردن مواد خشک کیک قبل از افزودن مواد مرطوب. از اینها برای نشان دادن اینکه ترتیب رویدادها می‌تواند مهم باشد استفاده کنید.
یک فعالیت توالی‌نویسی سرگرم‌کننده این است که از مراحلی که دنبال کرده‌اید کارت‌های دنباله‌ای (با تصاویر ترسیم شده ساده) بسازید و به بچه‌ها اجازه دهید آنها را به ترتیب قرار دهند.
-
بهداشت و سلامت
بهترین زمان برای گپ زدن با بچه‌ها در مورد غذا و نقش آن در زندگی ما، هنگام تهیه غذا است.
می‌توانید به آنها بیاموزید که غذاها دارای انواع مختلفی از مواد مغذی هستند و برخی از انواع غذاها بدن را سرحال و سالم نگه می‌دارند، در حالی که برخی دیگر باید به حداقل برسد.
کودکان همچنین در مورد بهداشت یاد می‌گیرند زیرا باید برخی از غذاهایی را که استفاده می‌کنند بشویند و پس از اتمام پخت و پز، خود را تمیز کنند.
همچنین این زمان خوبی است تا به بچه‌ها آموزش دهید که دست‌های خود را قبل، حین و بعد از تهیه غذا به درستی بشویند. برای این کار از آهنگ های سرگرم کننده برای شستن دست استفاده کنید.
-
تمرکز
هر فعالیتی که برای بچه‌ها جالب باشد و توجه آنها را جلب کند، باعث تقویت تمرکز آنها نیز می‌شود. با گذشت زمان، همانطور که آنها را درگیر و متمرکز بر فعالیت‌ها نگه می دارید، توجه طبیعی آنها شروع به بهبود می‌کند.
نکته‌ای برای حفظ سلامت عقل: فقط تا زمانی که توجه کودکانتان اجازه می‌دهد با آنها آشپزی کنید، سپس به آنها اجازه دهید بازی کنند یا کمی از صفحه نمایش استفاده کنند تا بتوانید بقیه کارها را انجام دهید. مجبور کردن آنها در زمانی که علاقه خود را از دست داده‌اند به ادامه کار بی‌معنی است. ممکن است یک کودک نوپا فقط برای شستن یک سبزی یا هم زدن ظرف باشد، اما وقتی بچه‌ها بزرگتر می‌شوند، مشتاق هستند که نتیجه را ببینند و در کل ماجرا باقی بمانند.
-
یادگیری آشپزی
جدا از تمام مهارت‌های رشدی که در بالا ذکر شد، در مورد این واقعیت که بچه‌های شما واقعاً آشپزی را یاد می‌گیرند، چطور؟ شما در حال انتقال دستور العمل‌های خود هستید که ممکن است فرزندان شما برای همیشه از آنها استفاده کنند.
آنها با تماشای شما مهارت‌های ارزشمند زیادی را یاد می‌گیرند – چیزهای ساده‌ای که ممکن است به آنها بدیهی شود – مانند نحوه شستن و خشک کردن کاهو، اینکه کدام سبزیجات باید پوست کنده یا شسته شوند، یا نحوه اندازه‌گیری مقدار برنج خشک برای هر نفر چقدر است. آشپزی یک مهارت ارزشمند زندگی است.
-
زمان پیوند عاطفی
این مزیت ممکن است تنها چیزی باشد که گاهی اهمیت دارد. چه چیزی می‌تواند بهتر از گذراندن دوره‌ای بدون مزاحمت با فرزندانتان در دنیای پر شتاب امروزی باشد؟
فرزندانتان دوست دارند با شما وقت بگذرانند، با هم خوش بگذرانید و خاطره بسازید. هیچکس هرگز آرزو نمی‌کرد که ای کاش زمان کمتری را با فرزندان خود می‌گذراندند.
اهمیت آشپزی با کودکان را نباید نادیده گرفت. چرا سعی نمی‌کنید بچه‌هایتان را بیشتر درگیر آشپزخانه کنید؟
برای برخی ایده‌ها، این فعالیت‌های آشپزی را امتحان کنید. آنها ساده و کودک‌پسند هستند!
آشپزی دنیایی از یادگیری
آشپزی با کودکان فقط صرف مخلوط کردن مواد و آماده کردن یک غذا نیست. آشپزی می‌تواند مهارت‌های مهم و پایه زندگی همچون خلاقیت، کارگروهی، مشارکت، خودباوری را به کودکان آموزش دهد و بچه‌ها بدون اجبار و با میل خود می‌توانند از راه آشپزی با مباحث علمی مثل حالت‌های مختلف مواد (جامد، مایع، گاز)، سردی و گرمی، تغییرات مواد هنگام مخلوط شدن، مباحث پایه ریاضی همچون وزن کردن، تقسیم مواد و… یاد بگیرند.
بچه‌ها آشپزی در کنار والدین را مثل بازی‌های کودکانه دوست دارند و آنها نیز همچون پدر و مادر‌ها احساس مسئولیت می‌کنند و در نتیجه قدردان والدین خواهد بود. پس حتما آشپزی همراه با کودک را تجربه کنید و به بچه‌ها اجازه بدهید تا در کارهای خانه از جمله آشپزی مشارکت کنند تا از دنیای مجازی و بازی‌های دیجیتال دور بمانند.
نیلوفر علی بیگی
منابع:
McIlroy, T. (30 January 2023). 16 Benefits of Cooking in Early Childhood. Taken from the link: https://empoweredparents.co/benefits-of-cooking-in-early-childhood/
Care for kids. (18 August 2021). Educational cooking experiences at childcare. Taken from the link: https://www.careforkids.com.au/blog/educational-cooking-experiences-at-child-care
