تعریف و تمجید از کودک برای فرزندپروری ضروری است، زیرا به پرورش عزت نفس و اعتماد به نفس او کمک میکند. با این حال، مرز باریکی بین تحسین سالم و بیش از حد وجود دارد که میتواند عواقب منفی ناخواستهای داشته باشد. بیاموزید که این خط در کجا قرار میگیرد و راهکارهایی برای جلوگیری از تحسین بیش از حد فرزندتان چیست.
درک تعریف و تمجید از فرزندان
تحسین ابزاری مفید برای حمایت از فرزندتان، کمک به رشد عزت نفس و تشویق اوست. با این حال، گاهی اوقات تمجید میتواند بیش از حد باشد و به تمجید بیش از حد منحرف شود. ستایش بیش از حد، شکلی بیش از حد یا اغراق آمیز از به رسمیت شناختن یا تحسین است که اغلب فاقد ویژگی است، بر تعارفات متکی است و به جای فرآیند یا تلاشی که انجام میشود، بر نتایج تاکید زیادی دارد.
تمجید واقعی بر قدردانی از دستاوردها، تلاشها یا پیشرفتهای خاص به شیوهای صمیمانه و معنادار متمرکز است. نقاط قوت واقعی کودک را میشناسد و رشد بیشتر را تشویق میکند. از سوی دیگر، تمجید بیش از حد، بیش از حد، عمومی و فاقد بازخورد خاص است. ممکن است از تمایل والدین برای تقویت عزت نفس کودک یا حتی جستجوی تایید برای فرزندپروری خود ناشی شود.
خطرات تعریف و تمجید بیش از حد از فرزندان
در حالیکه به نظر میرسد چیزی به نام تحسین و تمجید وجود ندارد، تمجید بیش از حد از کودک خطرات متعددی دارد که والدین باید از آنها آگاه باشند.
-
انتظارات غیرواقعی و فشارهای غیرضروری
وقتی کودکان دائماً با تمجیدهای اغراق آمیز مواجه میشوند، ممکن است حسی متورم از تواناییهای خود پیدا کنند و باور کنند که موفقیت باید بدون زحمت به دست بیاید. این میتواند آنها را در آینده در هنگام مواجهه با چالشها یا شکستها برای ناامیدی و سرخوردگی قرار دهد، زیرا ممکن است برای کنار آمدن با شکستهایی که با ستایش دائمی که به دریافت آن عادت کردهاند همخوانی ندارد، مبارزه کنند.
-
کاهش انگیزه درونی
کودکانی که بیش از حد مورد تحسین قرار میگیرند، ممکن است به جای ایجاد اشتیاق واقعی برای یادگیری و خودسازی، به تایید و تایید خارجی وابسته شوند. وقتی ستایش محرک اصلی میشود، ممکن است علایق و تمایلات درونی خود را از دست بدهند که منجر به کاهش احساس استقلال و انگیزه شخصی می شود. آنها ممکن است به دنبال اطمینان و تأیید دائمی از دیگران باشند، و در تلاش برای ایجاد یک حس قوی از عزت نفس و اعتماد به نفسی که از درون میآید، تلاش میکنند.
-
اختلال در عزت نفس
هنگامی که کودکان بیش از حد و غیر صادقانه مورد تحسین قرار میگیرند، ممکن است در صحت ستایش شک کنند و تواناییهای واقعی خود را زیر سوال ببرند. آنها ممکن است متوجه اختلاف بین ستایشی که میشنوند و کیفیت واقعی کاری که انجام داده اند، شوند. این میتواند درک خود را تضعیف کند و منجر به عدم اعتماد به مهارتها و دستاوردهای خود شود.
فواید تعریف و تمجید مناسب و متعادل از فرزندان
اگرچه تمجید بیش از حد معایبی دارد، اما این بدان معنا نیست که از تحسین و تمجید فرزندان خود به طور کامل اجتناب کنید. هنگامی که به درستی مورد استفاده قرار گیرد، تحسین میتواند اثرات مثبت زیادی بر رشد و رفاه کودک داشته باشد.
-
افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس
وقتی کودکان تحسین خاص و واقعی را دریافت میکنند، حس شایستگی و ارزش آنها را تقویت میکند، بنابراین به آنها کمک میکند عزت نفس ایجاد کنند. آنها درک مثبتی از خود ایجاد میکنند، به تواناییهای خود ایمان دارند و با اعتماد به نفس به چالشها نزدیک میشوند.
-
افزایش انگیزه و مشارکت
زمانی که کودکان به خاطر تلاشهای خود به رسمیت شناخته میشوند، احساس اعتبار میکنند و تشویق میشوند که به تلاش برای موفقیت ادامه دهند. ستایش به عنوان یک محرک قوی عمل میکند و شور و اشتیاق و فداکاری آنها را برای رسیدن به اهدافشان برمیانگیزد. احساس غرور و رضایت را در کار آنها القا میکند و آنها را درگیر و متعهدتر به وظایف خود میکند.
-
تابآوری و پشتکار بهبودیافته
با دریافت تحسین برای تلاشها و پیشرفت خود، به جای نتایج، کودکان یک طرز فکر رشد میکنند. آنها میدانند که چالشها فرصتهایی برای یادگیری و رشد هستند و عقبنشینیها بخشی طبیعی از فرآیند هستند. این طرز فکر، انعطافپذیری را تقویت میکند و آنها را تشویق میکند که در مواجهه با موانع پافشاری کنند و از شکستها عقب نشینی کنند.
-
تقویت رابطه والد و فرزند
وقتی والدین دستاوردهای فرزندشان را تشخیص میدهند و از آنها قدردانی میکنند، یک محیط مثبت و پرورشی ایجاد میکند. کودکان احساس میکنند که توسط والدین خود مورد حمایت، درک و ارزش قرار میگیرند. این امر پیوند بین والدین و فرزندان را تقویت میکند و حس ارتباط، اعتماد و ارتباط باز را تقویت میکند.
نکاتی برای تعریف و تمجید موثر
تحسین مؤثر شامل یافتن تعادل مناسب بین تأیید و تشویق دستاوردهای فرزندتان بدون افراط در آن است.
در اینجا چند نکته عملی برای استفاده موثر از تمجید آورده شده است:
-
بر تلاش، پیشرفت و بهبود تمرکز کنید
به جای صرفاً بر نتیجه، بر فرآیند تأکید کنید. کار سخت، فداکاری و انعطافپذیری فرزندتان را در رسیدن به اهدافش تصدیق کنید. این رویکرد ذهنیت رشد را پرورش میدهد، جایی که آنها درک میکنند که پیشرفت و یادگیری مهمتر از دستیابی به کمال است.
-
خاص و صادق باشید
به جای تعریف و تمجیدهای عمومی، جنبههای خاصی از تلاشها، دستاوردها یا پیشرفت های فرزندتان را برجسته کنید. این ویژگی به آنها کمک میکند تا بفهمند چه کاری را به خوبی انجام داده اند و آنها را تشویق میکند که به آن رفتارهای مثبت ادامه دهند.
-
از تمجید به عنوان ابزاری برای ایجاد انعطاف پذیری و مهارت های حل مسئله استفاده کنید
به جای ستایش تنها زمانیکه همه چیز راحت پیش میرود، همچنین توانایی آنها را در غلبه بر چالشها و درس گرفتن از شکستها تصدیق کنید. به آنها کمک کنید تا شکستها را به عنوان فرصتهایی برای رشد و حل مشکلات ببینند و انعطافپذیری و استقامت آنها را تقویت کنید.
-
خودارزیابی و تمجید از خود را تشویق کنید
به فرزند خود بیاموزید که تلاشها و دستاوردهای خود را ارزیابی کند. از آنها سؤالاتی بپرسید که آنها را تشویق کند پیشرفت خود را تشخیص دهند و اهداف خود را تعیین کنند. با توسعه خودآگاهی و خود بازتابی، آنها کمتر به اعتبار سنجی خارجی وابسته میشوند و انگیزه درونی بیشتری دارند.
-
از مقایسه با دیگران بپرهیزید
به جای مقایسه کردن آنها با همسالان یا خواهر و برادرهایش، روی پیشرفت و رشد فردی فرزندتان تمرکز کنید. هر کودکی نقاط قوت و تواناییهای منحصر به فرد خود را دارد و مقایسه میتواند عزت نفس آنها را تضعیف کند و باعث ایجاد رقابت ناسالم شود.
-
ستایش را با بازخورد و تشویق سازنده متعادل کنید
با ارائه بازخورد مشخص و سازنده، والدین میتوانند فرزندان خود را به سمت زمینههای بهبود هدایت کنند و به آنها کمک کنند تا تفکر انتقادی و مهارتهای حل مسئله را توسعه دهند. علاوه بر این، ارائه تشویق در کنار بازخورد، کودکان را قادر میسازد تا در برابر چالشها پایداری کنند و ذهنیت رشدی را تقویت میکند که برای یادگیری و بهبود مستمر ارزش قائل است.
والدین با درک خطرات تحسین بیش از حد و اجرای استراتژیهای موثر تحسین میتوانند محیطی حمایتی ایجاد کنند که رشد و رفاه فرزندشان را تقویت کند.
نیلوفر علی بیگی
منابع:
Hetherington, C. (September 11, 2023). Praising Your Child: When It Is Too Much?. Taken from the link: https://healthnews.com/family-health/family-relations/praising-your-child-when-it-is-too-much/