خانواده درمانی مبتنی بر دلبستگی یا FBT، یک رویکرد درمانی برای درمان اختلالات رفتاری نوجوانان است که معمولاً با مشکلات رفتاری و اعتیاد به مواد مخدر مرتبط هستند. در این رویکرد، خانواده به عنوان یک سیستم بررسی می شود و تلاش می شود تا روابط و دلبستگی های خانوادگی بهبود یابند.
هدف اصلی FBT، کمک به خانواده برای بهبود روابط و افزایش دلبستگی بین اعضای خانواده است. این رویکرد با فرض اینکه خانواده ها می توانند برای بهبود رفتار فرزندان خود همکاری کنند، طراحی شده است. در این رویکرد، خانواده به عنوان یک تیم به سوی هدف مشترک پیش می رود و با کمک به یکدیگر، برای بهبود وضعیت فرزندان خود تلاش می کنند.
این رویکرد با استفاده از جلسات خانواده، تقویت دلبستگی بین اعضای خانواده، بهبود رفتار و کاهش اعتیاد فرزندان به روند درمانی کمک می کند. همچنین، FBT درک بهتری از مشکلات خانوادگی و رفتاری فرزندان را برای پزشکان و روانشناسان فراهم می کند و آنها را در برنامه ریزی درمانی مناسب، با همکاری خانواده، یاری می کند.
در FBT، اعضای خانواده ابتدا آموزش میبینند تا بتوانند مشکلات رفتاری فرزندان خود را شناسایی کنند و راه حل های مناسبی را برای حل آنها پیدا کنند. سپس، با استفاده از جلسات خانوادگی، اعضای خانواده با یکدیگر به بررسی مشکلات خود پرداخته و برای حل آنها تلاش می کنند.
یکی از مزایای FBT این است که اعضای خانواده از این رویکرد به عنوان یک فرصتی برای بهبود روابط خود استفاده می کنند. این رویکرد همچنین به اعضای خانواده کمک می کند تا بهترین راه حل ها برای مشکلات خود را پیدا کنند و به طور کلی بهبود کیفیت زندگی خود را تجربه کنند.
در FBT، خانواده ها نیز به طور فعال در فرایند درمان شرکت می کنند و این امر می تواند بهبودی قابل توجهی در نتیجه درمان داشته باشد. این رویکرد می تواند در درمان اختلالات رفتاری و اعتیاد نوجوانان موثر باشد و می تواند به عنوان یک رویکرد درمانی موثر واقع شود.
FBT در درمان بسیاری از اختلالات رفتاری و اعتیاد نوجوانان مفید است، از جمله اختلال کمبود توجه/بیش‌فعالی (ADHD)، اختلال نارسایی فراگیر توجه (ADD)، اختلال اضطراب، اختلالات خوردن، اختلالات شخصیتی و اختلالات استفاده از مواد مخدر و الکل.
در FBT، خانواده ها نیز به یادگیری مهارت های ارتباطی، مهارت های حل مسئله و مهارت های مدیریت خشم و استرس کمک می کنند. همچنین، این رویکرد می تواند به اعضای خانواده کمک کند تا بهبودی قابل توجهی در خودکارآمدی و اعتماد به نفس خود تجربه کنند.
یکی از نکات مهم در FBT، این است که اعضای خانواده به عنوان یک تیم با همکاری و همدلی برای حل مشکلات خود تلاش می کنند، به عنوان مثال، اعضای خانواده می توانند در تمرینات گروهی شرکت کنند تا برای بهبود دلبستگی و روابط خود، با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
یکی دیگر از نکات مهم در FBT، این است که این رویکرد درمانی بر اساس مدلی از مصرف مواد مخدر و الکل به نام مدل بحرانی (The Critical Model) طراحی شده است. این مدل بر این اساس است که مصرف مواد مخدر و الکل در جوامع خانوادگی به دلیل اختلال در ارتباطات خانوادگی و کمبود دلبستگی ، تبعات مخربی به دنبال دارد.
در FBT، خانواده ها به چگونگی تعامل با فرد نوجوان خود و چگونگی حمایت از او در فرایند بهبود کمک می کنند. علاوه بر این، اعضای خانواده به شناخت دقیقی از خطرات و عواقب مصرف مواد مخدر و الکل برای فرد نوجوان و خودشان دست می یابند و به کمک مشاوران متخصص، ابزارهایی را برای پیشگیری از مصرف مواد مخدر و الکل در خانواده یاد می گیرند.
در طی فرآیند درمان، اعضای خانواده نیز می توانند از تجربیات گروهی استفاده کنند و به عنوان یک پشتیبان برای یکدیگر عمل کنند. به این ترتیب، خانواده ها می توانند به یکدیگر کمک کنند و تجارب خود را برای بهبود رفتار نوجوان به کار گیرند.
