به طور کلی تصور میشود که مراقبت از خود، فعالیتهایی است که افراد برای بهبود یا بازیابی سلامت خود انجام میدهند. (طبق گفتههای لوین و ایدلر در سال 1983)
تصور میشود که خودمراقبتی از فردگرایی متکی به خود و همچنین از این باور که میتوان از بیماریهای ناخوشایند پیشگیری کرد، سرچشمه میگیرد. درواقع، خود مراقبتی میتواند تقریباً تأثیر مثبتی بر هر نوع بیماری داشته باشد و آن را به یک عمل بسیار ارزشمند تبدیل کند.

خوشبختانه راههای زیادی هست که خود مراقتبی را تمرین کنیم و در ادامه با 6 تا از آنها آشنا میشویم.
-
بیرون رفتن
تحقیقات اخیری که صورت گرفته است، به ما نشان داده که ارتباط روزانه با طبیعت میتواند به کاهش اضطراب و افسردگی کمک کند و در عین حال در بهبود سلامتی تاثیر گذار باشد (طبق گفتههای سورا گاستون و یامورا در 2017)
درواقع، چیزهای زیادی در مورد فضای باز میتواند سلامت ما را بهبود بخشد- آفتاب، هوای تازه، خاک، عطر درختان. قرار گرفتن منظم در معرض این موارد یکی از راههای خود مراقبتی است.
-
گوش دادن به موسیقی آرامش بخش
آیا میدانستید که گوش دادن به موسیقی آرامش بخش میتواند کورتیزول (هورمون مهمی که در استرس نقش دارد) را کاهش دهد؟ خوب، تحقیقات نشان میدهد که میتواند (طبق تحقیقات خلفا و همکاران، 2003). به طور خاص، ضربات دو گوش (باینورال بیت) (موسیقی با دو تن که در فرکانسهای کمی متفاوت در هر گوش پخش میشود) ممکن است برای افزایش تمرکز مفید باشد (طبق تحقیقات گارسیا-آرگیبای، سانتد، و رئالز، ۲۰۱۹).
-
نفس عمیق کشیدن را تمرین کنید
سیستم عصبی پاراسمپاتیک (سیستم آرامشبخش “استراحت و هضم”) زمانی فعال میشود که شما نفس عمیق را تمرین کنید.
یکی از تمرینات ساده تنفس، تنفس جعبهای است. تنفس جعبهای شامل: تنفس برای چهار ثانیه، دم به مدت چهار ثانیه، بازدم به مدت چهار ثانیه و سپس نگه داشتن به مدت چهار ثانیه است. این را برای چند دور امتحان کنید تا ببینید چه احساسی در شما ایجاد میکند.
-
عواطف مثبت را پرورش دهید
برای ایجاد احساسات مثبت، میتوانیم مثبت فکر کنیم، خوشبینتر باشیم، از لحظات خوب لذت ببریم یا حتی مراقبههای عشق و محبت را انجام دهیم. تقویت احساسات مثبت میتواند باعث تقویت افزاینده مثبت اندیشی شود ، به ما کمک کند احساس بهتری داشته باشیم، تعاملات اجتماعی را بهبود ببخشیم و غیره (طبق تحقیقات فردریکسون، مانکوسو، برانیگان و توگاد، 2000)
-
امتحان خود مراقبتیهای مختلف
گاهی اوقات مردم از امتحان خود مراقبی خسته میشوند-حتی شاید فعالیتهایی که مردم زیادی از آن لذت میبرند-و این موضوع به آنها کمک نمیکند یا بنظرشان بدردشان نمیخورد. اگر شما هم همینطور هستید، پس شما باید روشهای دیگری را امتحان کنید. برای مثال، مراقبهی ذهن اگاهی و گیاهخواری برای همه مناسب نیست. روشهای مختلفی را برای خود مراقبتی امتحان کنید ( من بعضی دیگر از آنها را در پایین لیست کردهام) تا ببینید کدام برای شما بهتر است.
-
ایجاد خودآگاهی
میتوان یادگیری توجه به آنچه مفید است یا مفید نیست را تمرین کرد. برای مثال شما هرروز ورزش میکردید ولی کمکم دارید حس خسته شدید. در این شرایط احتمالاً ورزش کردن آن خود مراقبتی که الان نیاز دارید نیست. به طور کلی، افکار و رفتارهایتان چه احساسی در شما ایجاد میکند-در کوتاه مدت و بلند مدت-میتواند به شما کمک کند از خود مراقبتیهای خود نهایت استفاده را ببرید.
سروش غفاری
دانشجوی رشته روانشناسی (دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام)