گوش کردن به حرف‌های کودک و اعتماد به نفس
اینکه شنونده‌ی خوبی باشید، منافع بسیاری برای خانواده‌تان خواهد داشت. از آنجا که خوب گوش کردن شما باعث می‌شود کودکتان احساسات خود را بیان کند و بر آن سرپوش نگذارید، تنش و ناراحتی در میان اعضای خانواده‌تان از بین می‌رود. خوب گوش کردن باعث می‌شود که کودک دریابد، شما برای همراهی با او ارزش قائلید و به او توجه می‌کنید تا بتوانید آن گونه که آنها دنیای خود را تجربه می‌کنند، به دنیایشان بنگرید. این مسئله نه تنها عزت نفس آنها را تقویت می‌کند بلکه انسجام خانواده‌ی شما را به عنوان مجموعه‌ای متحد، افزایش می‌دهد.
احساسات، اساس زندگی بشر و قلب و روح زندگی خانوادگی است. اگر به کودکانمان کمک کنیم تا احساساتشان را درک کرده، آنها را بیان کنند و به نحو درستی با آنها روبه رو شوند، یکی از مفیدترین کارهایی را که والدین می‌توانند در مورد فرزندانشان انجام دهند، انجام داده‌ایم. ما می‌توانیم به کوکانمان نشان بدهیم که احساسات را تا زمانی می‌توان کنترل کرد که بتوان جوشش آن را در درون نگاه داشت. اگر این دیدگاه را پذیرفته باشیم که می‌بایستی بدون توسل به قضاوت و انتقاد دائم با کودکان خود بحث و گفت و گو کرده و یا آنها را تصدیق کنیم، آنان دیگر مجبور نمی‌شوند تمام توان خود را صرف تأثیرگذاری بر رفتار ما کنند. وقتی کودکان و جوانان، احساساتشان را برای شنونده‌ای کاملاً متوجه و علاقه مند بیان می‌کنند، در واقع به آنها کمک می‌شود تا:
* تعداد موضوعاتی را که تصور می‌کنند از عهده‌ی آنها برنمی‌آیند، به تدریج کاهش دهند.
* طبیعت، قدرت و اهمیت احساسات ما را بهتر و بیشتر درک کنند.
* چیزهای بیشتری درباره‌ی خود بیاموزند.
* درک کنند که بیان احساس خوب است و وقتی احساسی بیان شد، ارتباط لازم برقرار می‌شود.
تمامی این نتایج، اثر مثبتی بر عزت نفس آنها دارد، زیرا باعث افزایش خودآگاهی، خویشتن داری و اعتماد به نفس آنها در رویارویی با مشکلات روزمره‌ی زندگی می‌شود.
✨از نقاط مثبت او شروع کنید
یادگیری مهارت خوب گوش کردن یا خوب منعکس کردن احساس، کار آسانی نیست. این مهارت نیز مشابه شروع فراگیری تمام مهارت‌های جدید، به تلاش و تمرین زیادی نیاز دارد تا بتوان آن را به درستی انجام داد. اولین تلاش‌های ما در این راه، شاید ناشیانه به نظر برسد. ما باید برای جلوگیری از بروز واکنش‌های معمولی هر روزه‌ی خود، خیلی خوب تمرین کنیم. به جای واکنش‌هایی مثل:
* مخالفت
* بحث کردن
* متقاعد کردن
* قضاوت کردن
* بازجویی و استنطاق کردن
* نتیجه اخلاقی گرفتن
* سخنرانی کردن
گوش کردن همراه با توجه کامل به حرف‌های کودکان، باعث می‌شود تا محتوای احساساتی را که برای ما بیان می‌کنند، دوباره به نحوی به خودشان بازگردانیم. اگر خوب گوش کردن را با احساس مثبت شروع کنید، مثلاً با شادی، غرور یا رضایت کامل این کار را انجام دهید، خیلی بهتر و مفیدتر از وقتی است که شروع آن را با ناراحتی، احساسات بد و یا عصبانیت توأم کنید.
* صدایت نشان می‌دهد که روز خوبی در مدرسه داشته‌ای.
* به نظر می‌رسد از نحوه‌ی بازی نیمه دوم تیم‌تان راضی هستی.
* مثل اینکه این نقاشی تو را خوشحال و راضی کرده است.
گفت و گوی خود را طوری شروع کنید که به سمت پرسش‌های باز هدایت شود؛ پرسش‌هایی نظیر: «وقتی آن اتفاق افتاد، چه احساسی داشتی؟»، «در مورد آن مسئله چه فکر می‌کنی؟»، «بعد چه اتفاقی افتاد؟» خیلی بهتر است تا اینکه جملاتی مانند جملات زیر را بیان کنید:
* تو نمی‌بایستی…
* چرا این کار را انجام ندادی که…
* به تو گفته بودم که نباید…
* کاری که باید می‌کردی این بود که…
* یادم می‌آید وقتی به سن تو بودم…
* خب، این کار احمقانه‌ای بوده که…
بیان چنین جملاتی از جانب شما، مانع از بیان احساسات واقعی توسط بچه‌ها شده و باعث ایجاد حالتی تدافعی در آنها می‌شود. اگر تمرین خود را با حالات مثبت، صدایی آرام و بدون هر گونه تهدید شروع کنید، احتمال بروز اتفاقات بد کمتر خواهد شد. این تمرین‌ها به شما کمک می‌کند تا به وسیله روش‌هایی که در شرایط پراضطراب تجربه کرده‌اید، دوباره آرامش خود را بازیابید؛ همان شرایط پراضطرابی که در آنها، برای فائق آمدن بر احساسات بد، واقعاً به خود یا کودکتان کمک کرده‌اید.
برگرفته از کتاب کلیدهای پرورش اعتماد به نفس در کودکان و نوجوانان- استنهاوس، گلن ترجمه ناهید آزادمنش
